Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

mulsa aqua

  • 1 mulsus

    [st1]1 [-] mulsus, a, um: part. passé de mulceo; doux, adouci au miel.    - mulsa pira, Col.: poires douces.    - mulsa (aqua): hydromel.    - mulsa loqui, Plaut.: dire des douceurs.    - mulsa mea, Plaut.: ma chérie, mon coeur, ma douceur. [st1]2 [-] mulsus, a, um: part. passé de mulgeo
    * * *
    [st1]1 [-] mulsus, a, um: part. passé de mulceo; doux, adouci au miel.    - mulsa pira, Col.: poires douces.    - mulsa (aqua): hydromel.    - mulsa loqui, Plaut.: dire des douceurs.    - mulsa mea, Plaut.: ma chérie, mon coeur, ma douceur. [st1]2 [-] mulsus, a, um: part. passé de mulgeo
    * * *
        Mulsus, mulsa, mulsum, Adiectiuum: vt Mulsa aqua. Plin. Une potion ou bruvage faict d'eaue et de miel, Hippocras d'eau.
    \
        Loqui mulsa. Plaut. Dire doulces parolles.
    \
        Mulsa mea, Amantis et blandientis affectus. Plau. Ma doulce.

    Dictionarium latinogallicum > mulsus

  • 2 בארג

    בָּארַגm. (dial. for בַּרְקָא, v. ברק a. deriv.; cmp. בָּאגָא a. בִּקְעָא) sparkling, effervescent; white-shining. Ab. Zar.30a מתוק חמר ב׳ Ar. (ed. מי ב׳) by ‘sweet wine we understand effervescent wine (liquid) ( mulsum vinum or mulsa aqua, v. Sm. Ant. s. v. Vinum).Snh.98a סוסיא ב׳ quot. in Rashi to Ab. Zar. l. c., Ar. s. v. ברקא (ed. ברקא) a white-shining horse. (Deriv. fr. Pers. bârah is refuted by ברקא being used as an equivalent of our w.; v. also Fl. to Levy Talm. Dict. I, 284a>.

    Jewish literature > בארג

  • 3 בָּארַג

    בָּארַגm. (dial. for בַּרְקָא, v. ברק a. deriv.; cmp. בָּאגָא a. בִּקְעָא) sparkling, effervescent; white-shining. Ab. Zar.30a מתוק חמר ב׳ Ar. (ed. מי ב׳) by ‘sweet wine we understand effervescent wine (liquid) ( mulsum vinum or mulsa aqua, v. Sm. Ant. s. v. Vinum).Snh.98a סוסיא ב׳ quot. in Rashi to Ab. Zar. l. c., Ar. s. v. ברקא (ed. ברקא) a white-shining horse. (Deriv. fr. Pers. bârah is refuted by ברקא being used as an equivalent of our w.; v. also Fl. to Levy Talm. Dict. I, 284a>.

    Jewish literature > בָּארַג

  • 4 mulsus

    mulsus, a, um (wie promulsis v. mel), I) mit Honig vermischt, -gesotten, aqua, Wassermet, Colum. u. Plin. Val.: acetum, Essigmet, Plin.: lac, Plin. – subst., a) mulsum, ī, n. (sc. vinum), Wein mit Honig vermischt od. zubereitet, Weinmet, Met, calix mulsi, Cic.: pocillum mulsi, Liv.: m. frigidum, Cic.: mulsum aceti, Essigmet, Ser. Samm.: mulsum pauperis, Mart.: mulsum alci dare, Liv. – b) mulsa, ae, f. (sc. aqua), Wassermet, Plin. Val. 2, 37 u. 39; 5, 11. – II) füß wie Honig, pirum, etwa Honigbirne, Colum. 5, 10, 18. – übtr., dicta mulsa, liebliche Worte, Plaut.: mea mulsa, ein Liebkosungswort, mein Zuckerpüppchen, Plaut.

    lateinisch-deutsches > mulsus

  • 5 mulsus

    mulsus, a, um (wie promulsis v. mel), I) mit Honig vermischt, -gesotten, aqua, Wassermet, Colum. u. Plin. Val.: acetum, Essigmet, Plin.: lac, Plin. – subst., a) mulsum, ī, n. (sc. vinum), Wein mit Honig vermischt od. zubereitet, Weinmet, Met, calix mulsi, Cic.: pocillum mulsi, Liv.: m. frigidum, Cic.: mulsum aceti, Essigmet, Ser. Samm.: mulsum pauperis, Mart.: mulsum alci dare, Liv. – b) mulsa, ae, f. (sc. aqua), Wassermet, Plin. Val. 2, 37 u. 39; 5, 11. – II) füß wie Honig, pirum, etwa Honigbirne, Colum. 5, 10, 18. – übtr., dicta mulsa, liebliche Worte, Plaut.: mea mulsa, ein Liebkosungswort, mein Zuckerpüppchen, Plaut.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > mulsus

  • 6 mulceo

    mulcĕo, si, sum (rarely mulctum), 2, v. a. [Sanscr. root marc, take hold of; Gr. marptô, marptis; cf. mulco], to stroke; to touch or move lightly (syn. palpo; poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    manu mulcens barbam,

    Ov. F. 1, 259:

    caput,

    Quint. 11, 3, 158:

    vitulum,

    Ov. A. A. 2, 341:

    colla,

    id. M. 10, 118:

    mulcebant Zephyri flores,

    rustle through, id. ib. 1, 108:

    aura mulcet rosas,

    Prop. 4 (5), 7, 60:

    virgā mulcere capillos,

    to touch lightly, Ov. M. 14, 295:

    aristas,

    id. F. 5, 161:

    mulcere alternos (pueros) et corpora fingere linguā,

    Verg. A. 8, 634:

    aëra motu,

    Lucr. 4, 136:

    aethera pennis,

    to move, Cic. Arat. 88: mulserat huc navem compulsam fluctibu' pontus, had wafted hither, Enn. ap. Prisc. p. 870 P. (Ann. v. 257 Vahl.).—
    B.
    Transf., to make sweet or pleasant:

    pocula succis Lyaei,

    Sil. 7, 169. —
    II.
    Trop., to soothe, soften, appease, allay; to caress, flatter, delight, etc. (syn.:

    blandior. placo, lenio, sedo): mulcentem tigres, of Orpheus,

    Verg. G. 4, 510:

    aliquem dictis,

    id. A. 5, 464:

    fluctūs,

    id. ib. 1, 66:

    iras,

    id. ib. 7, 755:

    jure,

    Vell. 2, 117, 3.— To alleviate, mitigate:

    variā vulnera mulcet ope,

    alleviates the pain of his wounds, Ov. F. 5, 401:

    dolores nervorum,

    Plin. 22, 24, 50, § 107:

    os stomachumque,

    id. 22, 24, 51, § 110:

    ebrietatem,

    id. 21, 20, 81, § 138:

    lassitudinem,

    id. 37, 5, 16, § 63:

    corpora fessa,

    Ov. M. 11, 625: aliquem laudibus, to flatter, Pac. ap. Paul. ex Fest. s. v. Mulciber, p. 144 Müll. (Trag. Rel. p. 109 Rib.):

    puellas carmine,

    to delight, Hor. C. 3, 11, 24:

    animos admiratione,

    Quint. 1, 10, 9:

    aures figmentis verborum novis,

    to delight, Gell. 20, 9, 1.—Hence, mulsus, a, um, P. a.
    A.
    Adj., mixed with honey; sweet as honey, honey-sweet (post-Aug.):

    mulsa (sc. aqua),

    honey-water, hydromel, Col. 12, 12, 3:

    acetum,

    vinegar and honey mixed together, honey-vinegar, Cato, R. R. 157, 6:

    lac,

    Plin. 10, 22, 27, § 52:

    mulsa pira,

    Col. 5, 10, 18.— Trop., of words, etc., sweet as honey, honeyed (Plautin.):

    ut mulsa dicta dicis!

    Plaut. Rud. 2, 3, 34:

    loqui,

    id. Poen. 1, 2, 112.—
    B. 1.
    mulsa, ae, f., a term of endearment, my sweetheart, my honey (Plautin.):

    age, mulsa mea,

    Plaut. Stich. 5, 5, 14; id. Cas. 2, 6, 20.—
    2.
    mulsum, i, n. (sc. vinum), honey-wine, mead, i. e. wine mixed or made with honey (class.):

    commisce mulsum,

    Plaut. Pers. 1, 3, 7; id. Bacch. 4, 9, 48:

    frigidum,

    Cic. de Or. 2, 70, 282:

    aceti, for mulsum acetum,

    honeyvinegar, Ser. Samm. 49, 714.

    Lewis & Short latin dictionary > mulceo

  • 7 ex

    ex or ē (ex always before vowels, and elsewh. more freq. than e; e. g. in Cic. Rep. e occurs 19 times, but ex 61 times, before consonants—but no rule can be given for the usage; cf., e. g., ex and e together:

    qui ex corporum vinculis tamquam e carcere evolaverunt,

    Cic. Rep. 6, 14. But certain expressions have almost constantly the same form, as ex parte, ex sententia, ex senatus consulto, ex lege, ex tempore, etc.; but e regione, e re nata, e vestigio, e medio, and e republica used adverbially; v. Neue, Formenl. 2, 756 sq.), praep. with abl. [kindr. with Gr. ek, ex], denotes out from the interior of a thing, in opposition to in (cf. ab and de init.), out of, from.
    I.
    In space.
    A.
    Prop.:

    interea e portu nostra navis solvitur, Ubi portu exiimus, etc.,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 54:

    quam (sphaeram) M. Marcelli avus captis Syracusis ex urbe locupletissima atque ornatissima sustulisset, cum aliud nihil ex tanta praeda domum suam deportavisset,

    Cic. Rep. 1, 14:

    influxit non tenuis quidam e Graecia rivulus in hanc urbem,

    id. ib. 2, 19:

    visam, ecquae advenerit In portum ex Epheso navis mercatoria,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 2; cf. id. ib. 3, 2, 5;

    3, 6, 32 al.: magno de flumine malim quam ex hoc fonticulo tantundem sumere,

    Hor. S. 1, 1, 56; cf.:

    nec vos de paupere mensa Dona nec e puris spernite fictilibus,

    Tib. 1, 1, 38:

    clanculum ex aedibus me edidi foras,

    Plaut. Most. 3, 2, 9; so freq. with verbs compounded with ex; also with verbs compounded with ab and de, v. abeo, abscedo, amoveo, aveho, etc.; decedo, deduco, defero, deicio, etc.—
    2.
    In a downward direction, from, down from, from off:

    ex spelunca saxum in crura ejus incidisse,

    Cic. Fat. 3, 6; cf. Liv. 35, 21:

    picis e caelo demissum flumen,

    Lucr. 6, 257:

    equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt,

    Caes. B. G. 4, 2, 3; cf.:

    cecidisse ex equo dicitur,

    Cic. Clu. 62 fin.:

    e curru trahitur,

    id. Rep. 2, 41:

    e curru desilit,

    Ov. A. A. 1, 559 et saep., v. cado, decido, decurro, deduco, delabor, elabor, etc.—
    3.
    In an upward direction, from, above:

    collis paululum ex planitie editus,

    Caes. B. G. 2, 8, 3:

    globum terrae eminentem e mari,

    Cic. Tusc. 1, 28;

    and trop.: consilia erigendae ex tam gravi casu rei publicae,

    Liv. 6, 2.—
    B.
    Transf.
    1.
    To indicate the country, and, in gen., the place from or out of which any person or thing comes, from:

    ex Aethiopia est usque haec,

    Ter. Eun. 3, 2, 18:

    quod erat ex eodem municipio,

    Cic. Clu. 17, 49; cf. id. ib. 5, 11.—Freq. without a verb:

    Philocrates ex Alide,

    Plaut. Capt. 3, 2, 10:

    ex Aethiopia ancillula,

    Ter. Eun. 1, 2, 85 Ruhnk.:

    negotiator ex Africa,

    Cic. Verr. 2, 1, 5:

    Epicurei e Graecia,

    id. N. D. 1, 21, 58:

    Q. Junius ex Hispania quidam,

    Caes. B. G. 5, 27:

    ex India elephanti,

    Liv. 35, 32:

    civis Romanus e conventu Panhormitano,

    Cic. Verr. 2, 5, 54 Zumpt; cf. id. ib. 2, 5, 59 fin.:

    meretrix e proxumo,

    Plaut. As. 1, 1, 38; cf. id. Aul. 2, 4, 11:

    puer ex aula (sc. regis barbari),

    Hor. C. 1, 29, 7:

    ex spelunca saxum,

    Cic. Fat. 3, 6:

    saxum ex capitolio,

    Liv. 35, 21, 6:

    ex equo cadere,

    Cic. Clu. 32, 175; cf. id. Fat. 3, 6; Auct. B. Hisp. 15 et saep.—
    2.
    To indicate the place from which any thing is done or takes place, from, down from: ibi tum derepente ex alto in altum despexit mare, Enn. ap. Non. 518, 6 (for which:

    a summo caelo despicere,

    Ov. A. A. 2, 87; and:

    de vertice montis despicere,

    id. M. 11, 503); cf.:

    T. Labienus... ex loco superiore conspicatus, etc.,

    Caes. B. G. 2, 26, 4:

    ex qua (villa) jam audieram fremitum clientium meorum,

    Cic. Fam. 7, 18, 3:

    ex hoc ipso loco permulta contra legem eam verba fecisti,

    id. de Imp. Pomp. 17, 52; so id. ib. 8 fin.; cf.:

    judices aut e plano aut e quaesitoris tribunali admonebat,

    Suet. Tib. 33:

    ex equo, ex prora, ex puppi pugnare,

    Plin. 7, 56, 57, § 202 and 209; cf. Caes. B. G. 2, 27, 3:

    ex vinculis causam dicere,

    id. ib. 1, 4, 1; Liv. 29, 19.—Hence the adverbial expressions, ex adverso, ex diverso, ex contrario, e regione, ex parte, e vestigio, etc.; v. the words adversus, diversus, etc.—Also, ex itinere, during or on a journey, on the march, without halting, Cic. Fam. 3, 9; Sall. C. 34, 2; Liv. 35, 24; Caes. B. G. 2, 6, 1; 3, 21, 2; id. B. C. 1, 24, 4; Sall. J. 56, 3 al.; cf.

    also: ex fuga,

    during the flight, Caes. B. G. 6, 35, 6; id. B. C. 3, 95; 96 fin.; Sall. J. 54, 4 Kritz.; Liv. 6, 29; 28, 23 al.
    II.
    In time.
    A.
    From a certain point of time, i. e. immediately after, directly after, after (in this sense more freq. than ab):

    Cotta ex consulatu est profectus in Galliam,

    Cic. Brut. 92, 318; so,

    ex consulatu,

    Liv. 4, 31 Drak.; 40, 1 fin.; 22, 49; 27, 34; Vell. 2, 33, 1 al.:

    ex praetura,

    Cic. Leg. 1, 20, 53; id. Mur. 7, 15; Caes. B. C. 1, 22, 4; 1, 31, 2:

    ex dictatura,

    Liv. 10, 5 fin.:

    ex eo magistratu,

    Vell. 2, 31 et saep.; cf.:

    Agrippa ex Asia (pro consule eam provinciam annuo imperio tenuerat) Moesiae praepositus est,

    Tac. H. 3, 46 fin.:

    statim e somno lavantur,

    id. G. 22:

    tanta repente vilitas annonae ex summa inopia et caritate rei frumentariae consecuta est,

    Cic. de Imp. Pomp. 15, 44; cf. Liv. 21, 39:

    ex aliquo graviore actu personam deponere,

    Quint. 6, 2, 35:

    mulier ex partu si, etc.,

    Cels. 2, 8:

    ex magnis rupibus nactus planitiem,

    Caes. B. C. 1, 70, 3; cf.: ex maximo bello tantum otium totae insulae conciliavit, ut, etc., Nop. Timol. 3, 2; and:

    ex magna desperatione tandem saluti redditus,

    Just. 12, 10, 1 et saep.:

    ex quo obses Romae fuit,

    since he was a hostage in Rome, Liv. 40, 5 fin. —So the phrase, aliud ex alio, one thing after another:

    me quotidie aliud ex alio impedit,

    Cic. Fam. 9, 19 fin.; Cic. Leg. 1, 4, 14 (cf. also, alius, D.):

    aliam rem ex alia cogitare,

    Ter. Eun. 4, 2, 3:

    alia ex aliis iniquiora postulando,

    Liv. 4, 2.—So, too, diem ex die exspectabam, one day after another, from day to day, Cic. Att. 7, 26 fin.; cf.:

    diem ex die ducere,

    Caes. B. G. 1, 16, 5 (v. dies, I. A. b.).—
    2.
    With names of office or calling, to denote one who has completed his term of office, or has relinquished his vocation. So in class. Lat. very dub.;

    for the passage,

    Caes. B. C. 1, 46, 4, belongs more correctly under III. B. It is, however, very common in post-class. Lat., esp. in inscriptions—ex consule, ex comite, ex duce, ex equite, ex praefecto, etc.— an ex-consul, etc. (for which, without good MS. authority, the nominatives exconsul, excomes, exdux, etc., are sometimes assumed, in analogy with proconsul, and subvillicus; cf. Schneid. Gram. 1, p. 562, note, and the authors there cited):

    vir excelsus ex quaestore et ex consule Tribonianus,

    Cod. Just. 1, 17, 2, § 9; cf.:

    Pupienus et Balbinus, ambo ex consulibus,

    Capitol. Gord. 22:

    duo ante ipsam aram a Gallicano ex consulibus et Maecenate ex ducibus interempti sunt,

    id. ib.:

    mandabat Domitiano, ex comite largitionum, praefecto, ut, etc.,

    Amm. 14, 7, 9:

    Serenianus ex duce,

    id. 14, 7, 7:

    INLVSTRIS EX PRAEFECTO praeTORIO ET EX PRAEFECTO VRbis,

    Inscr. Orell. 2355 al., v. Inscr. Orell. in Indice, p. 525.—

    And of a period of life: quem si Constans Imperator olim ex adulto jamque maturum audiret, etc.,

    i. e. who had outgrown the period of youth, and was now a man, Amm. 16, 7.—
    B.
    From and after a given time, from... onward, from, since (cf. ab, II. A. 2.):

    bonus volo jam ex hoc die esse,

    Plaut. Pers. 4, 3, 10:

    itaque ex eo tempore res esse in vadimonium coepit,

    Cic. Quint. 5 fin.:

    nec vero usquam discedebam, nec a republica deiciebam oculos, ex eo die, quo, etc.,

    id. Phil. 1, 1:

    ex aeterno tempore,

    id. Fin. 1, 6, 17:

    ex hoc die,

    id. Rep. 1, 16:

    motum ex Metello consule civicum tractas,

    from the consulship of Metellus, Hor. C. 2, 1, 1:

    C. Pompeius Diogenes ex Kalendis Juliis cenaculum locat,

    Petr. 38, 10; so usually in forms of hiring; cf. Garaton. Cic. Phil. 2, 39, 100:

    ex ea die ad hanc diem,

    Cic. Verr. 2, 1, 12 fin.:

    memoria tenent, me ex Kalendis Januariis ad hanc horam invigilasse rei publicae,

    id. Phil. 14, 7, 20.—Esp.: ex quo (sc. tempore), since: [p. 670] octavus annus est, ex quo, etc., Tac. Agr. 33; id. A. 14, 53:

    sextus decimus dies agitur, ex quo,

    id. H. 1, 29:

    sextus mensis est, ex quo,

    Curt. 10, 6, 9; Hor. Ep. 11, 5; so,

    ex eo,

    Tac. A. 12, 7; Suet. Caes. 22:

    ex illo,

    Ov. F. 5, 670; Stat. Silv. 1, 2, 81.—
    C.
    Less freq. in specifying a future date (after which something is to be done), from, after:

    Romae vereor ne ex Kal. Jan. magni tumultus sint,

    Cic. Fam. 16, 9, 3:

    hunc judicem ex Kal. Jan. non habemus... ex Kal. Jan. non judicabunt,

    id. Verr. 1, 10:

    ex Idibus Mart.... ex Idibus Mai.,

    id. Att. 5, 21, 9.
    III.
    In other relations, and in gen. where a going out or forth, a coming or springing out of any thing is conceivable.
    A.
    With verbs of taking out, or, in gen., of taking, receiving, deriving (both physically and mentally; so of perceiving, comprehending, inquiring, learning, hoping, etc.), away from, from, out of, of:

    solem e mundo tollere videntur, qui amicitiam e vita tollunt,

    Cic. Lael. 13, 47:

    ex omni populo deligendi potestas,

    id. Agr. 2, 9, 23:

    agro ex hoste capto,

    Liv. 41, 14, 3:

    cui cum liceret majores ex otio fructus capere,

    Cic. Rep. 1, 4:

    ex populo Romano bona accipere,

    Sall. J. 102:

    majorem laetitiam ex desiderio bonorum percepimus, quam ex laetitia improborum dolorem,

    Cic. Rep. 1, 4:

    quaesierat ex me Scipio,

    id. ib. 1, 13:

    ex te requirunt,

    id. ib. 2, 38:

    de quo studeo ex te audire, quid sentias,

    id. ib. 1, 11 fin.; 1, 30; 1, 46; 2, 38; cf.:

    intellexi ex tuis litteris te ex Turannio audisse, etc.,

    id. Att. 6, 9, 3:

    ex eo cum ab ineunte ejus aetate bene speravissem,

    id. Fam. 13, 16 et saep.; cf.:

    ex aliqua re aliquid nominare,

    id. N. D. 2, 20, 51:

    vocare,

    Tac. G. 2, 4; cf. id. ib. 4, 55; Sall. J. 5, 4.—
    B.
    In specifying a multitude from which something is taken, or of which it forms a part, out of, of:

    qui ex civitate in senatum, ex senatu in hoc consilium delecti estis,

    Cic. Rosc. Am. 3 fin.:

    e vectoribus sorte ductus,

    id. Rep. 1, 34:

    ecquis est ex tanto populo, qui? etc.,

    id. Rab. Post. 17:

    homo ex numero disertorum postulabat, ut, etc.,

    id. de Or. 1, 37, 168: Q. Fulgentius, ex primo hastato (sc. ordine) legionis XIV., i. e. a soldier of the first division of hastati of the 14 th legion, Caes. B. C. 1, 46;

    v. hastatus: e barbaris ipsis nulli erant maritimi,

    Cic. Rep. 2, 4:

    unus ex illis decemviris,

    id. ib. 2, 37:

    ex omnibus seculis vix tria aut quatuor nominantur paria amicorum,

    id. Lael. 4, 15:

    aliquis ex vobis,

    id. Cael. 3, 7; id. Fam. 13, 1 fin.: id enim ei ex ovo videbatur aurum declarasse;

    reliquum, argentum,

    this of the egg, id. Div. 2, 65:

    quo e collegio (sc. decemvirorum),

    id. Rep. 2, 36:

    virgines ex sacerdotio Vestae,

    Flor. 1, 13, 12:

    alia ex hoc quaestu,

    Ter. Hec. 5, 1, 29 Ruhnk.; cf.:

    fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,

    Cic. Mur. 36; Ov. Am. 2, 5, 54; Sen. Ben. 3, 9; id. Ep. 52, 3:

    qui sibi detulerat ex latronibus suis principatum,

    Cic. Phil. 2, 3:

    est tibi ex his, qui assunt, bella copia,

    id. Rep. 2, 40:

    Batavi non multum ex ripa, sed insulam Rheni amnis colunt,

    Tac. G. 29:

    acerrimum autem ex omnibus nostris sensibus esse sensum videndi,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    ex tribus istis modis rerum publicarum velim scire quod optimum judices,

    id. Rep. 1, 30; cf. id. ib. 1, 35 et saep.—
    2.
    Sometimes a circumlocution for the subject. gen., of (cf. de):

    has (turres) altitudo puppium ex barbaris navibus superabat,

    Caes. B. G. 3, 14, 4:

    album ex ovo cum rosa mixtum,

    Cels. 4, 20:

    ex fraxino frondes, ex leguminibus paleae,

    Col. 7, 3, 21 sq. —
    C.
    To indicate the material of which any thing is made or consists, of:

    fenestrae e viminibus factae,

    Varr. R. R. 3, 9, 6; cf.:

    statua ex aere facta,

    Cic. Verr. 2, 2, 21; and:

    ex eo auro buculam curasse faciendam,

    id. Div. 1, 24:

    substramen e palea,

    Varr. R. R. 3, 10, 4:

    pocula ex auro, vas vinarium ex una gemma pergrandi,

    Cic. Verr. 2, 4, 27:

    monilia e gemmis,

    Suet. Calig. 56:

    farina ex faba,

    Cels. 5, 28:

    potiones ex absinthio,

    id. ib. et saep.:

    Ennius (i. e. statua ejus) constitutus ex marmore,

    Cic. Arch. 9 fin.; cf. id. Ac. 2, 31, 100:

    (homo) qui ex animo constet et corpore caduco et infirmo,

    id. N. D. 1, 35, 98:

    natura concreta ex pluribus naturis,

    id. ib. 3, 14; id. Rep. 1, 45; id. Ac. 1, 2, 6: cum Epicuro autem hoc est plus negotii, quod e duplici genere voluptatis conjunctus est, id. Fin. 2, 14, 44 et saep.—
    D.
    To denote technically the material, out of, i. e. with which any thing to eat or drink, etc., is mixed or prepared (esp. freq. of medical preparations):

    resinam ex melle Aegyptiam,

    Plaut. Merc. 1, 2, 28:

    quo pacto ex jure hesterno panem atrum vorent,

    Ter. Eun. 5, 4, 17:

    bibat jejunus ex aqua castoreum,

    Cels. 3, 23:

    aqua ex lauro decocta,

    id. 4, 2; cf.:

    farina tritici ex aceto cocta,

    Plin. 22, 25, 57, § 120:

    pullum hirundinis servatum ex sale,

    Cels. 4, 4:

    nuclei pinei ex melle, panis vel elota alica ex aqua mulsa (danda est),

    id. 4, 7 et saep.—So of the mixing of colors or flavors:

    bacae e viridi rubentes,

    Plin. 15, 30, 39, § 127:

    frutex ramosus, bacis e nigro rufis,

    id. ib. §

    132: id solum e rubro lacteum traditur,

    id. 12, 14, 30, § 52:

    e viridi pallens,

    id. 37, 8, 33, § 110:

    apes ex aureolo variae,

    Col. 9, 3, 2:

    sucus ex austero dulcis,

    Plin. 13, 9, 18, § 62; 21, 8, 26, § 50:

    ex dulci acre,

    id. 11, 15, 15, § 39; cf.

    trop.: erat totus ex fraude et mendacio factus,

    Cic. Clu. 26.—
    E.
    To indicate the cause or reason of any thing, from, through, by, by reason of, on account of:

    cum esset ex aere alieno commota civitas,

    Cic. Rep. 2, 33:

    ex doctrina nobilis et clarus,

    id. Rab. Post. 9, 23:

    ex vulnere aeger,

    id. Rep. 2, 21; cf.:

    ex renibus laborare,

    id. Tusc. 2, 25:

    ex gravitate loci vulgari morbos,

    Liv. 25, 26:

    ex vino vacillantes, hesterna ex potatione oscitantes,

    Quint. 8, 33, 66:

    gravida e Pamphilo est,

    Ter. And. 1, 3, 11:

    credon' tibi hoc, nunc peperisse hanc e Pamphilo?

    id. ib. 3, 2, 17:

    ex se nati,

    Cic. Rep. 1, 35:

    ex quodam conceptus,

    id. ib. 2, 21:

    ex nimia potentia principum oritur interitus principum,

    id. ib. 1, 44:

    ex hac maxima libertate tyrannis gignitur,

    id. ib. et saep.:

    ex te duplex nos afficit sollicitudo,

    Cic. Brut. 97, 332; cf.:

    quoniam tum ex me doluisti, nunc ut duplicetur tuum ex me gaudium, praestabo,

    id. Fam. 16, 21, 3:

    in spem victoriae adductus ex opportunitate loci,

    Sall. J. 48, 2:

    veritus ex anni tempore et inopia aquae, ne siti conficeretur exercitus,

    id. ib. 50, 1 et saep.:

    ex Transalpinis gentibus triumphare,

    Cic. Phil. 8, 6, 18; id. Off. 2, 8, 28; cf. id. Fam. 3, 10, 1:

    gens Fabia saepe ex opulentissima Etrusca civitate victoriam tulit,

    Liv. 2, 50:

    ex tam propinquis stativis parum tuta frumentatio erat,

    i. e. on account of the proximity of the two camps, Liv. 31, 36:

    qua ex causa cum bellum Romanis Sabini intulissent,

    Cic. Rep. 2, 7:

    hic mihi (credo equidem ex hoc, quod eramus locuti) Africanus se ostendit,

    id. ib. 6, 10:

    quod ex eo sciri potest, quia, etc.,

    id. Tusc. 1, 18 fin.; cf. id. Leg. 1, 15, 43:

    causa... fuit ex eo, quod, etc.,

    id. Phil. 6, 1:

    ex eo fieri, ut, etc.,

    id. Lael. 13, 46:

    ex quo fit, ut, etc.,

    id. Rep. 1, 43:

    e quo efficitur, non ut, etc.,

    id. Fin. 2, 5, 15 et saep.—Sometimes between two substantives without a verb:

    non minor ex aqua postea quam ab hostibus clades,

    Flor. 4, 10, 8:

    ex nausea vomitus,

    Cels. 4, 5:

    ex hac clade atrox ira,

    Liv. 2, 51, 6:

    metus ex imperatore, contemptio ex barbaris,

    Tac. A. 11, 20:

    ex legato timor,

    id. Agr. 16 et saep.—
    2.
    In partic., to indicate that from which any thing derives its name, from, after, on account of:

    cui postea Africano cognomen ex virtute fuit,

    Sall. J. 5, 4; cf. Flor. 2, 6, 11:

    cui (sc. Tarquinio) cognomen Superbo ex moribus datum,

    id. 1, 7, 1:

    nomen ex vitio positum,

    Ov. F. 2, 601:

    quarum ex disparibus motionibus magnum annum mathematici nominaverunt,

    Cic. N. D. 2, 20; id. Leg. 1, 8; cf. id. Tusc. 4, 12; Plin. 11, 37, 45, § 123:

    holosteon sine duritia est, herba ex adverso appellata a Graecis,

    id. 27, 10, 65, § 91:

    quam urbem e suo nomine Romam jussit nominari,

    Cic. Rep. 2, 7:

    e nomine (nominibus),

    id. ib. 2, 20; Tac. A. 4, 55; id. G. 2; Just. 15, 4, 8; 20, 5, 9 et saep.—
    F.
    To indicate a transition, i. e. a change, alteration, from one state or condition to another, from, out of:

    si possum tranquillum facere ex irato mihi,

    Plaut. Cist. 3, 21:

    fierent juvenes subito ex infantibus parvis,

    Lucr. 1, 186:

    dii ex hominibus facti,

    Cic. Rep. 2, 10:

    ut exsistat ex rege dominus, ex optimatibus factio, ex populo turba et confusio,

    id. ib. 1, 45:

    nihil est tam miserabile quam ex beato miser,

    id. Part. 17; cf.:

    ex exsule consul,

    id. Manil. 4, 46:

    ex perpetuo annuum placuit, ex singulari duplex,

    Flor. 1, 9, 2: tua virtute nobis Romanos ex amicis amicissimos fecisti, Sall. J. 10:

    ex alto sapore excitati,

    Curt. 7, 11, 18.—
    G.
    Ex (e) re, ex usu or ex injuria, to or for the advantage or injury of any one:

    ex tua re non est, ut ego emoriar,

    Plaut. Ps. 1, 3, 102; 104; cf. Ter. Phorm. 5, 7, 76: Cervius haec inter vicinus garrit aniles Ex re fabellas, i. e. fitting, suitable, pertinent (= pro commodo, quae cum re proposita conveniant), Hor. S. 2, 6, 78:

    aliquid facere bene et e re publica,

    for the good, the safety of the state, Cic. Phil. 10, 11, 25:

    e (not ex) re publica,

    id. ib. 3, 12, 30; 8, 4, 13; id. de Or. 2, 28, 124; id. Fam. 13, 8, 2; Liv. 23, 24; Suet. Caes. 19 et saep.:

    exque re publica,

    Cic. Phil. 3, 15, 38; 5, 13, 36:

    non ex usu nostro est,

    Plaut. Merc. 2, 3, 60; Ter. Hec. 4, 3, 10; Caes. B. G. 1, 30, 2; 1, 50 fin.; 5, 6 fin. al.; cf.:

    ex utilitate,

    Plin. Pan. 67, 4; Tac. A. 15, 43:

    ex nullius injuria,

    Liv. 45, 44, 11.—
    H.
    To designate the measure or rule, according to, after, in conformity with which any thing is done:

    (majores) primum jurare EX SVI ANIMI SENTENTIA quemque voluerunt,

    Cic. Ac. 2, 47 fin. (cf. Beier, Cic. Off. 3, 29, 108, and the references):

    ex omnium sententia constitutum est, etc.,

    id. Clu. 63, 177; cf.:

    ex senatus sententia,

    id. Fam. 12, 4:

    ex collegii sententia,

    Liv. 4, 53:

    ex amicorum sententia,

    id. 40, 29:

    ex consilii sententia,

    id. 45, 29 et saep.; cf.

    also: ex sententia, i. q. ex voluntate,

    according to one's wish, Plaut. Capt. 2, 2, 96: Ter. Hec. 5, 4, 32; Cic. Fam. 12, 10, 2; id. Att. 5, 21 al.;

    and, in a like sense: ex mea sententia,

    Plaut. Men. 2, 2, 1; id. Merc. 2, 3, 36:

    ex senatus consulto,

    Cic. Rep. 3, 18; Sall. C. 42 fin.:

    ex edicto, ex decreto,

    Cic. Fam. 13, 56 fin.; id. Quint. 8, 30:

    ex lege,

    id. Div. in Caecil. 5, 19; id. Clu. 37, 103; id. Inv. 1, 38, 68: ex jure, Enn. ap. Gell. 20, 10, 4 (Ann. v. 276 ed. Vahl.); Varr. L. L. 6, § 64 Mull.; Cic. Mur. 12, 26; id. de Or. 1, 10, 41:

    ex foedere,

    Liv. 1, 23 et saep.:

    hunccine erat aequum ex illius more, an illum ex hujus vivere?

    Ter. Heaut. 1, 2, 29; so,

    ex more,

    Sall. J. 61, 3; Verg. A. 5, 244; 8, 186; Ov. M. 14, 156; 15, 593; Plin. Ep. 3, 18; Flor. 4, 2, 79 al.; cf.:

    ex consuetudine,

    Cic. Clu. 13, 38; Caes. B. G. 1, 52, 4; 4, 32, 1; Sall. J. 71, 4; Quint. 2, 7, 1 al.:

    quod esse volunt e virtute, id est honeste vivere,

    Cic. Fin. 2, 11, 34:

    ex sua libidine moderantur,

    Ter. Heaut. 2, 1, 4; cf. Sall. C. 8, 1:

    ut magis ex animo rogare nihil possim,

    Cic. Fam. 13, 8, 3:

    eorum ex ingenio ingenium horum probant,

    Plaut. Trin. 4, 3, 42; cf. Ter. Eun. 1, 2, 118; Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, A.:

    leges ex utilitate communi, non ex scriptione, quae in litteris est, interpretari,

    Cic. Inv. 1, 38; cf. id. Lael. 6, 21:

    nemo enim illum ex trunco corporis spectabat, sed ex artificio comico aestimabat,

    id. Rosc. Com. 10, 28; cf. Sall. C. 10, 5; Caes. B. G. 3, 20, 1; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 2 al.:

    ex tuis verbis meum futurum corium pulcrum praedicas,

    Plaut. Ep. 5, 1, 19; cf. Cic. Fam. 7, 17; id. Att. 1, 3:

    nunc quae scribo, scribo ex opinione hominum atque fama,

    id. Fam. 12, 4 fin.:

    scripsit Tiberio, non ut profugus aut supplex, sed ex memoria prioris fortunae,

    Tac. A. 2, 63: quamquam haec quidem res non solum ex domestica est ratione;

    attingit etiam bellicam,

    Cic. Off. 1, 22, 76; cf. id. Quint. 11; 15 et saep.—E re rata, v. ratus.—
    I.
    To form adverbial expressions, such as: ex aequo, ex commodo, ex contrario, ex composito, ex confesso, ex destinato, ex diverso, ex facili, etc., ex affluenti, ex continenti;

    ex improviso, ex inopinato, etc., v. the words aequus, commodus, etc.

    Ex placed after its noun: variis ex,

    Lucr.
    2, 791:

    terris ex,

    id. 6, 788:

    quibus e sumus uniter apti,

    id. 3, 839; 5, 949.—E joined with que:

    que sacra quercu,

    Verg. E. 7, 13.
    IV.
    In composition, ex (cf. dis) before vowels and h, and before c, p, q, t (exagito, exeo, exigo, exoro, exuro, exhaurio; excedo, expello, exquiro, extraho); ef (sometimes ec) before f (effero, effluo, effringo; also in good MSS. ecfero, ecfari, ecfodio), elsewhere e (eblandior, educo, egredior, eicio, eligo, emitto, enitor, evado, eveho). A few exceptions are found, viz., in ex: epoto and epotus as well as expotus, and escendo as well as exscensio; in e: exbibo as well as ebibo; exballisto, exbola; exdorsuo; exfututa as well as effutuo; exfibulo; exlex, etc. After ex in compounds s is [p. 671] often elided in MSS. and edd. Both forms are correct, but the best usage and analogy favor the retaining of the s; so, exsaevio, exsanguis, exscensio, exscindo, exscribo, exsculpo, exseco, exsecror, exsequiae, exsequor, exsero, exsicco, exsilio, exsilium, exsisto, exsolvo, exsomnis, exsorbeo, exsors, exspecto, exspes, exspiro, exspolio, exspuo, exsterno, exstimulo, exstinguo, exstirpo, exsto, exstruo, exsudo, exsugo, exsul, exsulto, exsupero, exsurgo, exsuscito, and some others, with their derivv.; cf. Ribbeck, Prol. Verg. p. 445 sq. Only in escendere and escensio is the elision of x before s sustained by preponderant usage; cf. Neue, Formenl. 2, p. 766.—
    B.
    Signification.
    1.
    Primarily and most freq. of place, out or forth: exeo, elabor, educo, evado, etc.; and in an upward direction: emineo, effervesco, effero, erigo, exsurgo, exsulto, extollo, everto, etc.—Hence also, trop., out of ( a former nature), as in effeminare, qs. to change out of his own nature into that of a woman: effero, are, to render wild; thus ex comes to denote privation or negation, Engl. un-: exanimare, excusare, enodare, exonerare, effrenare, egelidus, I., elinguis, elumbis, etc.—
    2.
    Throughout, to the end: effervesco, effero, elugeo; so in the neuter verbs which in composition (esp. since the Aug. per.) become active: egredior, enavigo, eno, enitor, excedo, etc.—Hence, thoroughly, utterly, completely: elaudare, emori, enecare, evastare, evincere (but eminari and eminatio are false readings for minari and minatio; q. v.); and hence a simple enhancing of the principal idea: edurus, efferus, elamentabilis, egelidus, exacerbo, exaugeo, excolo, edisco, elaboro, etc. In many compounds, however, of post - Aug. and especially of post-class. Latinity this force of ex is no longer distinct; so in appellations of color: exalbidus, exaluminatus, etc.; so in exabusus, exambire, exancillatus, etc. Vid. Hand Turs. II. Pp. 613-662.

    Lewis & Short latin dictionary > ex

  • 8 subeo

    sŭb-ĕo, ĭi, ĭtum, īre ( perf. subīvit, Ov. F. 1, 314; Stat. S. 2, 1, 155: subivimus, Claud. ap. Tac. A. 11, 24 dub.), v. n. and a., to come or go under any thing; to come or go up to, to approach, draw near, advance or proceed to a place; to come or go on; to follow, succeed; to go down, sink; to come up, spring up (cf. succedo).
    I.
    Neutr.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    subire sub falas,

    Plaut. Most. 2, 1, 10:

    in nemoris latebras,

    Ov. M. 4, 601; cf.: in aliquem locum, to enter, Auct. B. Alex. 74, 4:

    in adversum Romani subiere,

    Liv. 1, 12, 1:

    in adversos montes,

    id. 41, 18, 11:

    testudine factā subeunt,

    advance, Caes. B. G. 7, 85, 7:

    Albani subiere ad montes,

    Liv. 1, 28, 5:

    subire ad portam castrorum,

    id. 34, 16, 2; cf.:

    ad urbem subeunt,

    id. 31, 45, 4; 39, 27, 10; 36, 19, 1; and:

    subeundum erat ad hostes,

    id. 2, 31, 4:

    ad tecta subibant,

    Verg. A. 8, 359.—With dat.:

    muro subibant,

    Verg. A. 7, 161; so,

    muro,

    id. ib. 9, 371:

    portu Chaonio (with accedere urbem),

    id. ib. 3, 292:

    luco,

    id. ib. 8, 125:

    dumis,

    Sil. 5, 283:

    ingenti feretro,

    Verg. A. 6, 222:

    age cervici inponere nostrae: Ipse subibo umeris,

    id. ib. 2, 708:

    per vices subeunt elephanti,

    Plin. 8, 7, 7, § 23:

    pone subit conjux,

    follows, Verg. A. 2, 725; so Val. Fl. 4, 197; cf.:

    dexterae alae sinistra subiit,

    Liv. 27, 2, 7:

    subeuntis alii aliis in custodiam,

    id. 25, 37, 6; and:

    subiit argentea proles,

    Ov. M. 1, 114:

    subit ipse meumque Explet opus,

    succeeds me, takes my place, id. ib. 3, 648:

    Volscus saxa objacentia pedibus ingerit in subeuntes,

    climbing, Liv. 2, 65, 4:

    vel eodem amne vel Euphrate subire eos posse,

    i. e. sail up stream, Curt. 9, 10, 3; cf.:

    adverso amne Babylona subituros,

    id. 10, 1, 16.—
    b.
    Of things:

    stamen a stando: subtemen, quod subit stamini,

    Varr. L. L. 5, § 113 Müll.:

    cum luna sub orbem solis subisset,

    Liv. 37, 4, 4:

    tertio die mixtum flumini subibat mare,

    Curt. 9, 9, 7:

    venae nonnumquam incipiente febre subeunt,

    the pulse sinks, Cels. 3, 6 med.:

    subeunt herbae,

    come up, spring up, Verg. G. 1, 180; so,

    barba,

    i. e. sprouts, grows, Mart. 7, 83, 2:

    subisse aquam in caelum,

    Plin. 31, 3, 21, § 32.—
    2.
    In partic., to come on secretly, to advance or approach stealthily, to steal upon, steal into ( poet.), Prop. 1, 9, 26; Ov. Am. 1, 2, 6; id. A. A. 1, 742.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to come in, succeed, take place; to enter stealthily, come secretly or by degrees: in quarum locum subierunt inquilinae impietas, perfidia, impudentia, Varr. ap. Non. 403, 27:

    fugere pudor verumque fidesque: In quorum subiere locum fraudesque dolique,

    Ov. M. 1, 130:

    pulchra subit facies,

    id. ib. 14, 827:

    subit ecce priori Causa recens,

    id. ib. 3, 259:

    an subit (amor) et tacitā callidus arte nocet?

    id. Am. 1, 2, 6: subeunt morbi [p. 1775] tristisque senectus, Verg. G. 3, 67:

    namque graves morbi subeunt segnisque senectus,

    Nemes. Cyn. 117; cf.:

    duo pariter subierunt incommoda,

    arise, come up, Quint. 5, 10, 100:

    ne subeant animo taedia justa tuo,

    Ov. P. 4, 15, 30:

    regio, quā vero ipsa subit ad Medos,

    approaches, Plin. 6, 26, 29, § 115. —
    2.
    In partic., to come into the mind, to occur, suggest itself:

    omnes sententiae verbaque omnia sub acumen stili subeant et succedant necesse est,

    Cic. de Or. 1, 34, 151:

    cum in loca aliqua post tempus reversi sumus, quae in his fecerimus, reminiscimur personaeque subeunt,

    Quint. 11, 2, 17:

    cum subeant audita aut cognita nobis,

    Ov. M. 15, 307:

    subit umbra,

    id. ib. 12, 591:

    subeunt illi fratresque parensque,

    id. ib. 11. 542:

    subiit cari genitoris imago... subiit deserta Creusa Et direpta domus et parvi casus Iuli,

    Verg. A. 2, 560 sq.; Tac. A. 1, 13:

    subeant animo Latmia saxa tuo,

    Ov. H. 18, 62:

    ne subeant animo taedia,

    id. P. 4, 15, 30:

    quantum subire animo sustinueris, tantum tecum auferas,

    to grasp with the mind, Val. Max. 3, 3, ext. 7.—
    (β).
    Subit, with subj. - or rel.-clause ( poet. and in postAug. prose), Ov. M. 2, 755:

    quo magis ac magis admirari subit,

    Plin. 12, prooem. § 2;

    35, 7, 31, § 49: misereri sortis humanae subit,

    id. 25, 3, 7, § 23:

    quid sim, quid fuerimque subit,

    Ov. Tr. 3, 8, 38.
    II.
    Act.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen., to come or go under, to enter; to submit to; to approach, etc.:

    exercitatissimi in armis, qui inter annos XIV. tectum non subissent,

    had not come under a roof, Caes. B. G. 1, 36:

    tecta,

    Quint. 2, 16, 6; Ov. M. 6, 669:

    jam subeunt Triviae lucos atque aurea tecta,

    Verg. A. 6, 13:

    limina victor Alcides subiit,

    id. ib. 8, 363:

    domos,

    Ov. M. 1, 121:

    penates,

    id. ib. 5, 650:

    macra cavum repetes artum, quem macra subisti,

    Hor. Ep. 1, 7, 33:

    cum novies subiere paludem,

    had plunged under, Ov. M. 15, 358; id. F. 1, 314:

    et juncti currum dominae subiere leones,

    Verg. A. 3, 313:

    leones jugum subeant,

    Plin. 10, 45, 62, § 128:

    asellus gravius dorso subiit onus,

    i. e. submits to, receives, Hor. S. 1, 9, 21:

    subire iniquissimum locum,

    Caes. B. G. 2, 27: iniquum locum, Auct. B. Alex. 76, 2; id. B. Hisp. 24, 3:

    collem,

    to go up, mount, climb, scale, Hirt. B. G. 8, 15:

    consules utrimque aciem subeuntium jam muros adgrediuntur,

    Liv. 7, 12, 3:

    muros,

    id. 27, 18:

    impositum saxis Anxur,

    Hor. S. 1, 5, 25:

    si subeuntur prospera castra,

    Juv. 16, 2 et saep.:

    perfurit, Fadumque Herbesumque subit,

    comes up to, attacks, assails, Verg. A. 9, 344; cf.:

    interim fallendus est judex et variis artibus subeundus,

    Quint. 4, 5, 5:

    precibus commota Tonantem Juno subit,

    approaches, Stat. Th. 9, 510:

    subit ille minantem,

    id. ib. 8, 84:

    Aeneae mucronem,

    Verg. A. 10, 798:

    qui procul hostium conspectu subibant aquam,

    Curt. 4, 13, 10:

    Hispo subit juvenes, i. e. paedicat,

    Juv. 2, 50.—
    b.
    Of things:

    umbra subit terras,

    Ov. M. 11, 61:

    quos (lucos) aquae subeunt et aurae,

    enter, Hor. C. 3, 4, 8:

    montes Trasimenus,

    Liv. 22, 4, 2:

    litora pelagus, Mel. praef. 2: mare quod Ciliciam subit,

    Curt. 7, 3, 19:

    radices (petrae) Indus amnis subit,

    id. 8, 11, 7:

    clarus subit Alba Latinum,

    succeeds, Ov. M. 14, 612 (al. clarus subit ecce Latinum Epytus); cf. id. ib. 1, 114:

    furcas subiere columnae,

    come into the place of, succeed, id. ib. 8, 700:

    aqua subit altitudinem exortus sui,

    rises to, reaches, Plin. 31, 6, 31, § 57:

    lunamque deficere cum aut terram subiret aut sole premeretur,

    Curt. 4, 10, 5.—
    2.
    In partic., to approach secretly, to steal upon or into (cf. supra, I. A. 2.):

    multi Nomine divorum thalamos subiere pudicos,

    Ov. M. 3, 282:

    subit furtim lumina fessa sopor,

    id. H. 19, 56.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen. (very rare):

    sera deinde poenitentia subiit regem,

    came upon, overtook, Curt. 3, 2, 19.—
    2.
    In partic.
    a.
    To come into, enter, occur to one's mind (cf. supra, I. B. 2.):

    deinde cogitatio animum subiit, indignum esse, etc.,

    Liv. 36, 20:

    ut beneficiorum memoria subiret animos patrum,

    id. 37, 49, 3:

    spes animum subibat deflagrare iras vestras posse,

    id. 40, 8, 9:

    otiosum animum aliae cogitationes,

    Quint. 11, 2, 33:

    majora intellectu animos non subibunt,

    id. 1, 2, 28:

    mentem subit, quo praemia facto, etc.,

    Ov. M. 12, 472; 7, 170:

    subit ergo regem verecundia,

    Curt. 5, 2, 15:

    me recordantem miseratio,

    Plin. Ep. 3, 7, 10: feminas voluptas, id. Pan. 22, 3:

    horum cogitatio subibat exercitum,

    Curt. 7, 1, 4.—
    b.
    To follow in speech, interrupt, answer (post - class. and rare):

    dicturum plura parentem Voce subis,

    Claud. IV. Cons. Hon. 352:

    subit ille loquentem talibus,

    id. Cons. Mall. Theod. 173; id. Rapt. Pros. 3, 133.—
    c.
    (The figure taken from stooping under a load, under blows, etc.) To subject one's self to, take upon one's self an evil; to undergo, submit to, sustain, endure, suffer it (class.;

    a favorite expression of Cic.): omnes terrores periculaque omnia succurram atque subibo,

    Cic. Rosc. Am. 11, 31:

    omnia tela intenta in patriam subire atque excipere,

    id. Prov. Cons. 9, 23; cf.:

    quis est non ultro appetendus, subeundus, excipiendus dolor?

    id. Tusc. 2, 5, 14:

    subire vim atque injuriam,

    id. Prov. Cons. 17, 41:

    inimicitiae sunt: subeantur,

    id. Verr. 2, 5, 71, § 182:

    maximas rei publicae tempestates,

    id. Mur. 2, 4:

    invidiam, pericula, tempestates,

    id. Fam. 15, 4, 12:

    nefarias libidinum contumelias turpitudinesque,

    id. Pis. 35, 86:

    potentiam, victoriam,

    id. Fam. 6, 1, 6:

    contumeliarum verbera,

    id. Rep. 1, 5, 9:

    majora Verbera,

    Hor. S. 1, 3, 120:

    non praecipuam, sed parem cum ceteris fortunae condicionem,

    Cic. Rep. 1, 4, 7:

    fortunam,

    id. Fam. 14, 5, 1:

    judicium multitudinis imperitae,

    id. Fl. 1, 2:

    odium eorum,

    id. Att. 11, 17, 2:

    usum omnium,

    id. de Or. 1, 34, 157:

    aliquid invidiae aut criminis,

    id. N. D. 3, 1, 3:

    quemque casum,

    id. Att. 8, 1, 3:

    quamvis carnificinam,

    id. Tusc. 5, 27, 78:

    dupli poenam,

    id. Off. 3, 16, 65:

    legis vim,

    id. Caecin. 34, 100:

    summae crudelitatis famam,

    id. Cat. 4, 6, 12; cf.:

    minus sermonis,

    id. Att. 11, 6, 2:

    poenam exsilii,

    Val. Max. 6, 5, 3:

    simultates,

    Plin. Ep. 2, 18, 5:

    offensas,

    id. ib. 13, 9, 26:

    periculum,

    Vulg. 2 Macc. 11, 7:

    jam tum peregrinos ritus novā subeunte fortunā,

    Curt. 4, 6, 29. —With inf., to attempt, try, undertake:

    adversa tela pellere,

    Stat. S. 5, 2, 105:

    clavum torquere,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 46.— Hence, sŭbĭtus, a, um, P. a., that has come on suddenly or unexpectedly, i. e. sudden, unexpected (freq. and class.; cf.:

    repens, improvisus): res subita,

    Plaut. Curc. 2, 3, 23:

    in rebus tam subitis,

    Cic. Fam. 10, 16, 2:

    maris subita tempestas,

    id. Tusc. 3, 22, 52:

    subita et improvisa formido,

    id. Prov. Cons. 18, 43:

    laetitia, etc.,

    Auct. Her. 1, 8, 13:

    subita pugna, non praeparata,

    Quint. 7, 1, 35:

    ut sunt Gallorum subita et repentina consilia,

    Caes. B. G. 3, 8:

    novae rei ac subitae admiratio,

    Liv. 2, 2:

    bellum,

    Caes. B. G. 3, 7:

    incursiones hostium,

    Hirt. B. G. 8, 11:

    ministeria belli,

    Liv. 4, 27:

    imbres,

    Lucr. 5, 216:

    vis,

    id. 1, 286; 4, 1210:

    res,

    id. 6, 1282:

    mors,

    Quint. 7, 2, 14:

    casus,

    id. 10, 3, 3; Suet. Aug. 73:

    tristia,

    Val. Max. 1, 6, 12:

    silentium,

    Quint. 12, 5, 3: miles, hastily collected (opp. vetus expertusque;

    syn. subitarius),

    Tac. H. 4, 76; cf.:

    aqua mulsa subita ac recens (opp. inveterata),

    Plin. 22, 24, 51, § 110: imagines non subitae, not newly sprung up, i. e. old, ancient, Plin. Ep. 8, 10, 3:

    homo,

    rash, Cic. Pis. Fragm. 5: clivi, sudden, i. e. steep, Stat. Th. 6, 258.—Esp., = subito (post-Aug.):

    non percussor ille subitus erumpet?

    Quint. 6, 2, 31; so,

    manūs dux Trapezuntem subitus irrupit,

    Tac. H. 3, 47:

    subitum inopinatumque venisse,

    Plin. Ep. 1, 13, 3:

    evadere,

    Flor. 4, 2, 59.—
    2.
    As subst.: sŭbĭtum, i. n., a sudden or unexpected thing, a sudden occurrence, etc.:

    Lesbonicum foras evocate: ita subitum'st, propere eum conventum volo,

    Plaut. Trin. 5, 2, 51; cf.:

    subitum est ei remigrare,

    Cic. Fam. 13, 2:

    si tibi subiti nihil est,

    Plaut. Pers. 4, 4, 36:

    in subito,

    Plin. 7, 44, 45, § 143.—In plur.:

    ut subitis ex tempore occurrant,

    Quint. 10, 7, 30; cf.:

    etiam fortes viros subitis terreri,

    Tac. A. 15, 59:

    quamvis non deficeretur ad subita extemporali facultate,

    Suet. Aug. 84:

    si repentina ac subita dominantur,

    Sen. Ep. 16, 6: sive meditata sive subita proferret, whether he spoke after deliberation or off-hand, Plin. Ep. 1, 16, 2.—With gen.:

    ad subita rerum,

    Liv. 9, 43:

    ad subita belli,

    id. 6, 32; 25, 15, 20; Flor. 1, 1, 11.—
    b.
    Adverb., suddenly, unexpectedly:

    per subitum erumpit clamor,

    Sil. 10, 505; so,

    per subitum,

    id. 7, 594; 8, 628; 12, 654; 14, 330; 15, 145;

    15, 404: in subitum,

    id. 7, 527: ad subitum, Cassiod. Var. praef. med. —Hence, adv.: sŭbĭtō, suddenly, unexpectedly (freq. and class.; cf.: repente, extemplo, ilico): ut subito, ut propere, ut valide tonuit! Plaut. Am. 5, 1, 10; cf. id. Curc. 2, 3, 4:

    nova res subito mihi haec objecta est,

    id. Ps. 2, 2, 7:

    ita abripuit repente sese subito,

    id. Mil. 2, 2, 21:

    subito tanta te impendent mala,

    Ter. Phorm. 1, 4, 2:

    cum tot bella subito atque improviso nascantur,

    Cic. Font. 19, 42:

    ex oculis subito fugit,

    Verg. G. 4, 499:

    cum subito ecce,

    Cic. Caecin. 10, 30:

    ut subito nostras Hymen cantatus ad aures Venit,

    Ov. H. 12, 137; Curt. 9, 9, 19:

    subito deficere,

    Quint. 7, 2, 14:

    quod serenā nocte subito candens et plena luna defecisset,

    Cic. Rep. 1, 15, 23:

    tantus subito timor omnem exercitum occupavit,

    Caes. B. G. 1, 39:

    subito opprimi,

    Liv. 41, 3:

    si vespertinus subito te oppresserit hospes,

    Hor. S. 2, 4, 17 et. saep.:

    subito dicere,

    without preparation, extempore, Cic. de Or. 1, 33, 150:

    quod vox et gestus subito sumi non potest,

    id. ib. 1, 59, 252:

    neque potest quisquam nostrum subito fingi,

    id. Sull. 25, 69:

    aliquid subito ex tempore conjectura explicare,

    id. Div. 1, 33, 72; so,

    dicere,

    Quint. 10, 3, 30; 11, 3, 12:

    inventa (opp. domo allata),

    id. 4, 5, 4:

    cum subito evaserunt,

    Col. 9, 9, 3:

    tam subito copias contrahere non potuit,

    so quickly, Nep. Dat. 7, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > subeo

  • 9 mulsus

    1. a, um
    part. pf. к mulceo
    2. adj.
    смешанный (приготовленный) с мёдом, медовый (aqua Col; lac PM); сладкий как мёд ( pirum Col); перен. сладкий, милый ( dicta Pl)
    ласк. mea mulsa! Plмоя милая!

    Латинско-русский словарь > mulsus

  • 10 deluo

    dē-luo, luī, ere, abspülen, hinwegspülen (vgl. Agroet. gramm. [VII] 115, 11 K. Beda de orthogr. [VII] 269, 25 K.), im Bilde, ut, si quid in eo (animo) vel frigidae tristitiae vel torpentis verecundiae fuerit, deluamus, Gell. 15, 2, 8: dicta defendere atque deluere, Augustin. c. sec. resp. Iulian. 4, 118 in. – / Cels. 4, 15 (22) extr. wird schon von Krause richtig alvus aquā mulsā duci debet gelesen. – Wohl verschieden ›deluit, solvit, a Graeco διαλύειν‹, Paul. ex Fest. 73, 16.

    lateinisch-deutsches > deluo

  • 11 reconcilio

    re-concilio, āvī, ātum, āre, I) (nach concilio no. I) wieder vereinigen, -verbinden; dah. A) eig., wiederherstellen, articulum (Gelenk) ingenti plaga, Apul.: apes reconciliatae, wiederhergestellte, wieder gesunde, Varro. – B) bildl.: 1) wiederherstellen, wieder gutmachen, diuturni laboris detrimentum sollertiā et virtute militum brevi reconciliatur, Caei. b. c. 2, 16, 4. – 2) Feindliches wieder vereinigen, a) übh.: inimicos in gratiam, versöhnen, Cic.: ebenso eos (patrem et filium) in gratiam, Liv. – b) prägn., wieder versöhnen, -aussöhnen, befreunden, me cum Caesare reducit, reconciliat, restituit in gratiam, Cic.: alqm alci, Cic.: animurn alcis alci, Cic. u. Liv.: per hoc ipsum reconciliari, Quint. – inimicos invicem, Tac.: (dimicatio apum) reconciliatur lacte vel aquā mulsā, wird beigelegt, Plin. – II) (nach concilio no. II) übtr., wieder zur Stelle schaffen, wieder hin- od. herschaffen, wieder verschaffen, A) im allg.: alqm domum, Plaut.: huius huc in libertatem filiam, Plaut. – B) insbes.: a) etw. Besessenes wieder verschaffen, wieder gewinnen, oratione (durch Unterhandlung) Parum insulam, Nep. Milit. 7, 2. – b) einen Zustand wieder verschaffen, wieder gewinnen, wieder zustande bringen, wiederherstellen, existimationem indiciorum, Cic.: studia patrum, Tac.: pacem, Nep. u.a.: gratiam, Cic. u.a., cum alqo, Curt. u. Iustin.: amicitiam de integro, concordiam, Liv. – / Archaist. Fut. ex. reconciliasso, Plaut. capt. 576, u. dazu Infin. reconciliassere, ibid. 168.

    lateinisch-deutsches > reconcilio

  • 12 deluo

    dē-luo, luī, ere, abspülen, hinwegspülen (vgl. Agroet. gramm. [VII] 115, 11 K. Beda de orthogr. [VII] 269, 25 K.), im Bilde, ut, si quid in eo (animo) vel frigidae tristitiae vel torpentis verecundiae fuerit, deluamus, Gell. 15, 2, 8: dicta defendere atque deluere, Augustin. c. sec. resp. Iulian. 4, 118 in. – Cels. 4, 15 (22) extr. wird schon von Krause richtig alvus aquā mulsā duci debet gelesen. – Wohl verschieden ›deluit, solvit, a Graeco διαλύειν‹, Paul. ex Fest. 73, 16.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > deluo

  • 13 reconcilio

    re-concilio, āvī, ātum, āre, I) (nach concilio no. I) wieder vereinigen, -verbinden; dah. A) eig., wiederherstellen, articulum (Gelenk) ingenti plaga, Apul.: apes reconciliatae, wiederhergestellte, wieder gesunde, Varro. – B) bildl.: 1) wiederherstellen, wieder gutmachen, diuturni laboris detrimentum sollertiā et virtute militum brevi reconciliatur, Caei. b. c. 2, 16, 4. – 2) Feindliches wieder vereinigen, a) übh.: inimicos in gratiam, versöhnen, Cic.: ebenso eos (patrem et filium) in gratiam, Liv. – b) prägn., wieder versöhnen, -aussöhnen, befreunden, me cum Caesare reducit, reconciliat, restituit in gratiam, Cic.: alqm alci, Cic.: animurn alcis alci, Cic. u. Liv.: per hoc ipsum reconciliari, Quint. – inimicos invicem, Tac.: (dimicatio apum) reconciliatur lacte vel aquā mulsā, wird beigelegt, Plin. – II) (nach concilio no. II) übtr., wieder zur Stelle schaffen, wieder hin- od. herschaffen, wieder verschaffen, A) im allg.: alqm domum, Plaut.: huius huc in libertatem filiam, Plaut. – B) insbes.: a) etw. Besessenes wieder verschaffen, wieder gewinnen, oratione (durch Unterhandlung) Parum insulam, Nep. Milit. 7, 2. – b) einen Zustand wieder verschaffen, wieder gewinnen, wieder zustande bringen, wiederherstellen, existimationem indiciorum, Cic.: studia patrum, Tac.: pacem, Nep. u.a.: gratiam, Cic. u.a., cum alqo, Curt.
    ————
    u. Iustin.: amicitiam de integro, concordiam, Liv. – Archaist. Fut. ex. reconciliasso, Plaut. capt. 576, u. dazu Infin. reconciliassere, ibid. 168.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > reconcilio

  • 14 deluo

    dē-lŭo, ĕre, v. a., to wash out or off, to cleanse:

    alvum aquā mulsā,

    Cels. 4, 15 fin.
    II.
    DELVIT, solvit, Paul. ex Fest. p. 73, 16 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > deluo

  • 15 suspicio

    1.
    suspĭcĭo, spexi, spectum, 3, v. a. and n. [sub-specio].
    I. A.
    Lit.:

    cum caelum suspeximus,

    Cic. N. D. 2, 2, 4; cf. id. ib. 2, 18, 49:

    caelum,

    Suet. Tit. 10:

    summum de gurgite caelum,

    Ov. M. 11, 506:

    astra,

    Cic. Tusc. 1, 25, 62:

    ramos,

    Ov. M. 14, 660:

    pisces qui neque videntur a nobis neque ipsi nos suspicere possunt,

    Cic. Ac. 2, 25, 81. — Poet.: nubes suspexit Olympus, looked up at, i. e. rose into the clouds, Luc. 6, 477: quae tuam matrem (i. e. Pleiadem) tellus a parte sinistrā Suspicit, which looks, i. e. is situated towards, Ov. M. 2, 840:

    suspexit in caelum,

    Cic. Rep. 6, 9, 9; 3, 2, 3.— Absol.:

    nec suspicit nec circumspicit,

    Cic. Div. 2, 34, 72:

    formare vultus, respicientes, suspicientesque et despicientes,

    Plin. 35, 8, 34, § 56.—
    B.
    Trop.
    * 1.
    In gen., to look up to a thing with the mind, to raise the thoughts up to:

    nihil altum, nihil magnificum ac divinum suspicere possunt, qui, etc.,

    Cic. Lael. 9, 32.—
    2.
    In partic., to look up to with admiration, to admire, respect, regard, esteem, honor, etc. (opp. despicere, Sen. Vit. Beat. 25;

    syn. stupeo): eos viros suspiciunt maximisque efferunt laudibus, in quibus, etc.,

    Cic. Off. 2, 10, 36:

    suspicit potentem humilis,

    Vell. 2, 126, 2; Suet. Claud. 28:

    eloquentiam,

    Cic. Or. 28, 97:

    naturam (with admirari),

    id. Div. 2, 72, 148: honores praemiaque vestra, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 2:

    argentum et marmor vetus aeraque et artes,

    Hor. Ep. 1, 6, 18.—
    II.
    To look at secretly or askance; hence, by meton. (effectus pro causā), to mistrust, suspect (perh. only in participles; and most freq. in the part. perf.):

    Bomilcar suspectus regi et ipse eum suspiciens,

    Sall. J. 70, 1.—Hence, suspectus, a, um, P. a. (acc. to suspicio, II.), mistrusted, suspected; that excites suspicion.
    a.
    Of persons, Plaut. Bacch. 4, 9, 81:

    habere aliquem falso suspectum,

    id. ib. 3, 6, 43:

    quo quis versutior et callidior est hoc invisior et suspectior detractā opinione probitatis,

    Cic. Off. 2, 9, 34:

    provincia de morbis,

    Pall. 1, 16:

    ne super tali scelere suspectum se haberet,

    Sall. J. 71, 5:

    in quādam causā suspectus,

    Quint. 6, 3, 96:

    in morte matris,

    Suet. Vit. 14:

    in eā (filiā),

    id. Gram. 16; Tac. H. 1, 13:

    suspectus societate consilii,

    Vell. 2, 35, 3:

    suspecti capitalium criminum,

    Tac. A. 3, 60:

    nimiae spei,

    id. ib. 3, 29 fin.:

    Licinius Proculus intimā familiaritate Othonis suspectus,

    id. H. 1, 46:

    aemulationis,

    id. A. 13, 9:

    proditionis,

    Just. 5, 9, 12:

    sceleris,

    Curt. 6, 8, 3.—With dat.:

    non clam me est, tibi me esse suspectam,

    Ter. Hec. 4, 2, 1:

    meis civibus suspectus,

    Cic. Cat. 1, 7, 17; id. Quint. 4, 14:

    cum filius jamjam patri suspectus esset de novercā,

    id. Off. 3, 25, 94:

    nomine neglegentiae suspectum esse alicui,

    id. Fam. 2, 1, 1: suspectissimum quemque sibi haud cunctanter oppressit. Suet. Tit. 6.—With inf.:

    suspectus consilia ejus fovisse,

    Tac. H. 1, 46.—
    b.
    Of things, concr. and abstr.:

    (in tyrannorum vitā) omnia semper suspecta atque sollicita,

    Cic. Lael, 15, 52:

    (voluptas) invidiosum nomen est, infame, suspectum,

    id. Fin. 2, 4, 12:

    res,

    Liv. 41, 24, 17:

    ut quae suspecta erant, certa videantur,

    Quint. 5, 9, 10:

    in suspecto loco,

    i. e. uncertain, critical, dangerous, Liv. 21, 7, 7:

    in eā parte consedit, quae suspecta maxime erat,

    Suet. Aug. 43:

    lacus Ambiguis suspectus aquis,

    Ov. M. 15, 333:

    metuit accipiter Suspectos laqueos,

    Hor. Ep. 1, 16, 51:

    periculum,

    Suet. Dom. 14:

    suspectae horae (quartanae),

    Sen. Ben. 6, 8, 1:

    tumores,

    Plin. 20, 6, 23, § 55:

    aqua frigida,

    id. 31, 6, 37, § 71:

    promissum suspectius,

    Quint. 5, 7, 14.—With dat.:

    animi medicina pluribus suspecta et invisa,

    Cic. Tusc. 3, 1, 1:

    suspectam facit judici causam,

    Quint. 5, 13, 51.— Neutr., with subject-clause:

    crudele, suos addicere amores: Non dare, suspectum,

    Ov. M. 1, 618.—
    2.
    Act., suspicious, distrustful:

    timidi et suspecti,

    Cato, Dist. 4, 44; Amm. 29, 4, 5.
    2.
    suspīcĭo (in good MSS. and edd. also suspītĭo; v. Brambach s. v.; Fleckeis. in Rhein. Mus. viii. p. 225 sqq.; and so always in Plaut. and Ter. acc. to Fleck., and in Cic. acc. to B. and K.; but cf. contra Corss. Ausspr. 2, 359 sq.), ōnis. f. [1. suspicio], mistrust, distrust, suspicion.
    I.
    Lit.: improborum facta primo suspitio insequitur, [p. 1821] deinde sermo atque fama, tum accusator, tum judex, Cic. Fin. 1, 16, 50:

    suspitionem et culpam ut ab se segregent,

    Plaut. Trin. 1, 2, 42:

    tanta nunc suspitio de me incidit,

    Ter. Ad. 4, 4, 7: redeunti ex ipsā re mi incidit suspitio;

    hem, etc.,

    id. And. 2, 2, 22:

    in quā re nulla subest suspitio,

    Cic. Rosc. Am. 10, 28:

    erat porro nemo, in quem ea suspitio conveniret,

    id. ib. 23, 65:

    in quem ne si insidiis quidem interfectus esset, ulla caderet suspitio,

    id. Att. 13, 10, 3:

    suspitionem populi sensit moveri,

    id. Rep. 2, 31, 54; cf. id. Fam. 2, 16, 2:

    in suspitionem alicui venire,

    id. Verr. 2, 5, 7, § 15; id. Fl. 33, 81; cf. Suet. Tib. 12:

    in suspitionem cadere,

    Cic. Phil. 11, 10, 24:

    augetur Gallis suspicio,

    Caes. B. G. 7, 45:

    suspitionem levare atque ab se removere,

    Cic. Verr. 2, 3, 59, § 136:

    aliquem suspitione exsolvere,

    Ter. Hec. 5, 2, 26:

    omnem offensionem suspitionis de aliquo deponere,

    Cic. Fam. 13, 24, 2: suspitionem falsam saeviter ferre, Enn. ap. Non. 511, 5 (Trag. v. 349 Vahl.):

    maligna insontem deprimit suspicio,

    Phaedr. 3, 10, 36:

    suspicione si quis errabit suā,

    id. 3, prol. 45: audimus eum venisse in suspitionem Torquato de morte Pansae, Brut. ap. Cic. ad Brut. 1, 6, 2.— Plur.:

    in amore haec omnia insunt vitia: injuriae, Suspitiones, inimicitiae,

    Ter. Eun. 1, 1, 15:

    multae causae suspitionum offensionumque dantur,

    Cic. Lael. 24, 88:

    cum ad has suspiciones certissimae res accederent,

    Caes. B. G. 1, 19:

    si minus honestas suspitiones injectas diluemus,

    Cic. Inv. 1, 16, 22.—
    (β).
    With gen. obj.:

    ne in suspitione ponatur stupri,

    Plaut. Am. 1, 2, 27 (Ussing, suspicione):

    in aliquem suspitionem amoris transferre,

    Ter. Heaut. 4, 5, 52:

    alicui suspitionem ficte reconciliatae gratiae dare,

    Cic. Fam. 3, 12, 4:

    in suspitionem avaritiae venire,

    id. Q. Fr. 1, 1, 4, § 14:

    in suspitionem conjurationis vocari,

    id. Verr. 2, 5, 4, § 10:

    qui in suspitionem incidit regni appetendi,

    id. Mil. 27, 72:

    belli subita suspitio,

    id. Verr. 2, 5, 7, § 15:

    expellere aliquem suspitione cognationis,

    id. Rep. 2, 31, 54:

    belli suspicione interpositā,

    Caes. B. G. 4, 32:

    dare timoris aliquam suspicionem,

    id. ib. 7, 54:

    habebit enim suspicionem adulterii,

    Nep. Epam. 5, 5:

    ea res minime firmam suspitionem veneni habet,

    excites, Cic. Clu. 62, 174.—
    (γ).
    With subject-clause:

    suspitio est mihi, nunc vos suspicarier, etc.,

    Plaut. Ps. 1, 5, 149:

    jam tum erat suspitio, Dolo malo haec fieri omnia,

    Ter. Eun. 3, 3, 8:

    addit fuisse suspitionem, veneno sibi conscivisse mortem,

    Cic. Brut. 11, 43; cf. with quasi:

    unde nata suspicio est, quasi desciscere a patre temptasset,

    Suet. Tit. 5.—
    II.
    Transf., in gen.
    1.
    A notion, idea, suggestion (very rare; cf.:

    opinio, conjectura): deorum,

    Cic. N. D. 1, 23, 62: suspitione attingere intellegentiam aut maris aut terrae, id ib. 3, 25, 64:

    suspitionem nullam habebam te rei publicae causā mare transiturum,

    id. Att. 8, 11, D, 1.—
    2.
    Objectively, an appearance, indication:

    ne quam suspicionem infirmitatis daret,

    Suet. Tib. 72:

    nullā suspicione vulneris laesus,

    Petr. 94 fin.:

    mulsa quae suspicionem tantum possit habere dulcedinis,

    Pall. Jan. 15, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > suspicio

  • 16 transeo

    trans-ĕo, īvi or ĭi, ĭtum, īre ( perf. -ivit, Sen. Ben. 1, 13, 3; fut. -iet, Tib. 1, 4, 27; Sen. Q. N. 3, 10, 4; Lact. 4, 18, 3), v. n. and a., to go over or across, to cross over, pass over, pass by, pass (syn. transgredior).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    Neutr.:

    ego ad vos eum jussero transire,

    Plaut. Ep. 5, 1, 51:

    per hortum ad amicam,

    id. Stich. 3, 1, 36:

    ad uxorem,

    id. Caecin. 3, 4, 24; Ter. Phorm. 4, 5, 7: ad te, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 1:

    ad forum,

    Ter. Phorm. 5, 7 (8), 28:

    ne Germani e suis finibus in Helvetiorum fines transirent,

    Caes. B. G. 1, 28:

    in agrum Noricum,

    id. ib. 1, 5:

    in Britanniam,

    id. ib. 4, 30:

    per eorum corpora transire conantes repulerunt,

    id. ib. 2, 10:

    per media castra,

    Sall. J. 107, 5:

    per illud (iter, i. e. vocis) Murmure blanditiae minimo transire solebant,

    Ov. M. 4, 70: obsides ut inter sese dent, perficit;

    Helvetii, ut sine maleficio et injuriā transeant,

    Caes. B. G. 1, 9; Liv. 10, 46, 3:

    Mosa in Rhenum transit,

    Caes. B. G. 4, 10:

    caseum per cribrum facito transeat in mortarium,

    Cato, R. R. 76, 3:

    odor foliorum transit in vestes,

    Plin. 12, 3, 7, § 15:

    ficus ad nos ex aliis transire gentibus,

    id. 15, 18, 19, § 69. —
    (β).
    Act.:

    campos pedibus transire videmur,

    Lucr. 4, 459:

    Taurum,

    Cic. Fam. 3, 8, 5:

    Taurus transiri non potest,

    id. Att. 5, 21, 14:

    Apenninum,

    id. Fam. 11, 10, 4; Liv. 5, 33, 2; 5, 33, 4 sq.; 21, 38, 6; 26, 12, 14;

    21, 58, 3: paulatim Germanos consuescere Rhenum transire,

    Caes. B. G. 1, 33:

    flumen,

    id. ib. 1, 12;

    1, 13: Euphratem,

    Cic. Fin. 3, 22, 75:

    maria,

    id. Or. 42, 146; id. Pis. 24, 57; Hor. A. P. 345:

    paludem,

    Hirt. B. G. 8, 10:

    forum,

    Hor. Ep. 1, 6, 59:

    equum cursu,

    to pass by, Verg. A. 11, 719:

    omnes mensas transiit,

    Plaut. Curc. 5, 3, 4:

    quem (serpentem) rota transiit,

    ran over, Verg. A. 5, 274:

    anulis medios articulos (digitorum) non transeuntibus,

    Quint. 11, 3, 142:

    Domitii filius transiit Formias,

    passed through Formiæ, Cic. Att. 9, 3, 1.—In pass.:

    Rhodanus nonnullis locis vado transitur,

    is crossed by a ford, is fordable, Caes. B. G. 1, 6; cf.:

    flumen uno omnino loco pedibus transiri potest,

    id. ib. 5, 18; 2, 10; 7, 55; Hirt. B. G. 8, 27; Liv. 21, 43, 4; Plin. 29, 4, 27, § 89:

    totus transibitur orbis,

    Manil. 4, 398.—
    B.
    In partic.
    1.
    To go over to a party or side (cf. transfugio):

    ne deserat me atque ad hostes transeat,

    Plaut. Ps. 4, 3, 10:

    ad adversarios transeas?

    Cic. Verr. 2, 1, 15, § 40:

    ad Pompeium transierunt,

    Caes. B. C. 3, 60:

    transit cohors ad eum,

    id. ib. 1, 60:

    a Patribus ad plebem,

    Liv. 4, 16, 3:

    cum iis pugnare ad quos transierant,

    Nep. Dat. 6, 6:

    ad Q. Sextii philosophi sectam,

    Suet. Gram. 18. — Absol.:

    nec manere nec transire aperte ausus,

    Liv. 1, 27, 5:

    ut nulla ante Britanniae nova pars illacessita transierit,

    Tac. Agr. 20.—
    2.
    To go or pass over into any thing by transformation, to be changed or transformed into a thing ( poet. and in postAug. prose):

    ille in humum saxumque undamque trabemque fallaciter transit,

    Ov. M. 11, 643:

    in plures figuras,

    id. ib. 8, 730:

    humana in corpora,

    id. ib. 15, 167:

    in aestatem post ver,

    id. ib. 15, 206:

    aqua mulsa longā vetustate transit in vinum,

    Plin. 22, 24, 52, § 112; 9, 41, 65, § 139; 25, 9, 57, § 103; 37, 6, 23, § 87.—
    3.
    Of food. to pass through, pass off:

    cibi qui difficillime transeant sumpti,

    Varr. R. R. 2, 11, 3; so,

    cibi,

    Plin. 11, 37, 79, § 202:

    vinum tenue per urinam,

    id. 23, 1, 22, § 39.—
    4.
    To pierce, transfix (very rare):

    ilia cornipedis surrectā cuspide transit,

    Sil. 10, 253.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.
    1.
    Neutr. (very rare):

    quod quaedam animalis intellegentia per omnia ea permanet et transeat,

    runs through, pervades, Cic. Ac. 2, 37, 119:

    utinam ista saevitia inter peregrina exempla mansisset, nec in Romanos mores transisset,

    Sen. Ira, 3, 18, 1.— Impers. pass.:

    cujus (ordinis) similitudine perspectā in formarum specie ac dignitate transitum est et ad honestatem dictorum atque factorum,

    Cic. Fin. 2, 14, 47.— More freq.,
    2.
    Act.:

    ii sine dubio finem et modum transeunt,

    go beyond, overstep, transgress, Cic. Off. 1, 29, 102; so,

    modum,

    id. Tusc. 4, 17, 40:

    finem aequitatis et legis in judicando,

    id. Verr. 2, 3, 95, § 220:

    fines verecundiae,

    id. Fam. 5, 12, 3:

    aliquid silentio,

    to pass over, pass by, id. Att. 2, 19, 3; Quint. 2, 3, 1; 5, 12, 23;

    nil transit amantes,

    i. e. escapes, Stat. Th. 2, 335; so, ita compositi sumus ut nos cottidiana, etiamsi admiratione digna sunt, transeant, Sen. Q. N. 7, 1, 1.—
    B.
    In partic.
    1.
    To go or pass over to another opinion:

    in sententiam alicujus,

    Liv. 34, 34, 1:

    senatus frequens in alia omnia transiit,

    Hirt. B. G. 8, 53: transierunt illuc, ut ratio esset ejus habenda, qui neque exercitum neque provincias traderet, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13, 2.—
    2.
    To pass over, be changed into any thing:

    quomodo quire et ruere vel in praeterita patiendi modo, vel in participia transibunt?

    Quint. 1, 6, 26:

    in eam (vocalem sequentem) transire possit (M),

    id. 9, 4, 40; 1, 4, 29:

    frequens imitatio transit in mores,

    id. 1, 11, 3:

    jactantur cuncta et in contrarium transeunt jubente fortunā,

    Sen. Ep. 99, 9:

    in vinum transire,

    Plin. 22, 24, 52, § 112; Sen. Ep. 114, 24; 84, 6; 85, 15.—
    3.
    To overpass, surpass, excel:

    qui hoc agit, ut prior sit, forsitan, etiamsi non transierit, aequabit,

    Quint. 10, 2, 10:

    verum ut transeundi spes non sit, magna tamen est dignitas subsequendi,

    id. 12, 11, 28:

    Pompeium transire paras,

    Luc. 2, 565:

    monumenta transibit nostra juventus,

    id. 4, 499.—
    4.
    In speaking.
    a.
    To pass over to another subject:

    ad partitionem transeamus,

    Cic. Inv. 1, 21, 30:

    ad alias (quaestiones),

    Quint. 7, 1, 18:

    hinc ad rationem sermonis conjuncti,

    id. 8, 3, 40:

    protinus ad dispositionem,

    id. 6, 5, 1:

    ad responsum partis alterius,

    id. 7, 1, 6:

    ad rhetoris officia (proximus liber),

    id. 1, 12, 19:

    consumptis precibus violentam transit in iram,

    Ov. M. 8, 106:

    inde in syllabas cura transibit,

    Quint. 1, 4, 17.— Impers. pass.:

    seminarii curam ante convenit dici, quam transeatur ad alia genera,

    Plin. 17, 10, 13, § 68:

    transeatur ad alteram contionem,

    Liv. 45, 37, 11. —
    b.
    To go quickly or briefly through a subject (syn. transcurro):

    sed in animo est leviter transire ac tantummodo perstringere unamquamque rem,

    to touch lightly upon, Cic. Rosc. Am. 32, 91:

    sperare et ea quae premant et ea quae inpendeant me facile transiturum,

    id. Fam. 9, 1, 2:

    eos (libros) omnes duabus proximis noctibus cursim transeo,

    Gell. 9, 4, 5:

    brevi auditu quamvis magna transibat,

    Tac. H. 2, 59.—
    c.
    To pass over, pass by, leave untouched (so freq. first in post-Aug. prose;

    syn. praetermitto): malueram, quod erat susceptum ab illis, silentio transiri,

    Cic. Att. 2, 19, 3: ex quo tu quae digna sunt, selige, multa transi, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 4:

    ut alii transeunt quaedam imputantque quod transeant: sic ego nihil praetereo, etc.,

    Plin. Ep. 8, 21, 4:

    Neronem enim transeo,

    id. ib. 5, 3, 6; so,

    Protagoran transeo,

    Quint. 3, 4, 10; cf. id. 10, 1, 57; 12, 1, 22; 12, 10, 22:

    sed hoc transeo,

    id. 12, 2, 4:

    ut ne id quidem transeam,

    id. 11, 3, 131:

    transeamus id quoque, quod, etc.,

    id. 1, 10, 17:

    ut transeam, quemadmodum vulgo imperiti loquantur,

    id. 1, 6, 45:

    lacrimas alicujus,

    Stat. S. 5 praef. —In pass.:

    nec a nobis neglegenter locus iste transibitur,

    Quint. 2, 4, 17:

    illa quoque minora non sunt transeunda,

    id. 10, 3, 31; 10, 2, 3:

    levia haec et transeunda,

    Plin. Ep. 8, 6, 5:

    transita signa,

    Manil. 2, 486.—
    5.
    Of time, to pass by, elapse.
    a.
    Neutr.:

    cum legis dies transierit,

    Cic. Att. 7, 7, 6:

    dies hibernorum complures,

    Caes. B. G. 3, 2:

    multi jam menses,

    id. B. C. 3, 25:

    quinquennium,

    Dig. 7, 1, 37: tran et aetas;

    Quam cito!

    Tib. 1, 4, 27:

    menses transeunt,

    Phaedr. 5, 7, 11. —
    b.
    Act., to pass, spend:

    ne vitam silentio transeant,

    pass through, spend, Sall. C. 1, 1; so,

    vitam,

    id. ib. 2, 8 Kritz N. cr.:

    ipsum tribunatūs annum quiete et otio,

    Tac. Agr. 6 fin.:

    hiemem (securi),

    Sen. Ep. 90, 15:

    spatium juventae,

    to pass beyond, Ov. M. 15, 226.—
    6.
    To pass away, cease:

    precarium seni imperium et brevi transiturum,

    Tac. H. 1, 52 fin.:

    fortuna imperii transit,

    id. ib. 3, 49:

    mutatam auctoritatem (unguenti) et saepius transisse gloriam,

    Plin. 13, 1, 2, § 4:

    quidquid irarum fuit, transierit,

    Sen. Thyest. 398:

    caelum et terra,

    Vulg. Matt. 5, 18; id. 2 Pet. 3, 10; id. 1 Joan. 2, 17.—Hence, transĕunter, adv. (acc. to transeo, II. B. 4. b.), in passing, cursorily (late Lat.):

    commemorata quaestio, Aug. Civ. Dei, 15, 23: discussā indiciorum fide,

    Amm. 28, 1, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > transeo

См. также в других словарях:

  • Aqua [1] — Aqua (lat.), 1) Wasser; z.B. A. calĭda (röm. Ant.), warmes Wasser, das bei den Griechen u. Römern bei Mahlzeiten herum gegeben, auch in Tabernen geschenkt ward. A. fervens, siedendes Wasser, u. A. frigida, kaltes Wasser, beides Wasserproben, s. u …   Pierer's Universal-Lexikon

  • mulsa — mùl·sa s.f. BU mulso {{line}} {{/line}} DATA: ca. 1340. ETIMO: dal lat. tardo mŭlsa(m) mielata sott. aqua(m) acqua , v. anche mulso …   Dizionario italiano

  • mursă — MÚRSĂ1, murse, s.f. 1. (reg.) Băutură fermentată preparată din miere amestecată cu apă sau cu lapte; hidromel. 2. (înv.) Suc, zeamă, must (de fructe, de flori etc.) – lat. [aqua] mulsa. Trimis de ana zecheru, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  MÚRSĂ2,… …   Dicționar Român

  • eauë — Eauë, f. dissyl. Qu on prononce Eaue monosyll. est l un des quatre elemens froid et humide. Aqua. L Italien dit, Acqua, et l Espagnol Agua, dont vient le mot Languedoc Aygue, dont le François prend cestuy Aiguiere, mais le Languedoc l escrit et… …   Thresor de la langue françoyse

  • Historia del vino — El dios Baco (según los romanos) o Dionisio (según los griegos). Pintado por Diego Velázquez …   Wikipedia Español

  • HYDROMELI — Graece Υ῾δρόμελι, aqua mulsa, cum vetus aqua miscetur melli, sicut μελίκρατον, cum recens, Dioscor. l. 5. c. 15. Vide quoque Geoponica Constantino dicata l. 8. c. 24. Celtiberorum olim, Taulantiorumque, imo et Graecorum potus, antequam vinum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MEDO — genus potionis, ex aqua et melle confectum, aqua mulsa et μελίκρατον Medicis, Germanis Mett. Andr. Presbyter, in Chron. Batav. Commendansque domum suam Apostolorum Principi, reliquit in ea imaginem et ipse abiit ad bibendum medonem. Beda de Remed …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Esskultur des Mittelalters — Bankett am Hof des französischen Königs Karl V. (Zentrum) im Jahre 1378 in Paris. Zu Gast sind Kaiser Karl IV. und sein Sohn Wenzel. Jeder Teilnehmer des Banketts hat zwei Messer, einen Salzbehälter, Serviette, Brot und einen Teller.… …   Deutsch Wikipedia

  • DIEUCHES — Medici nomen. Plin. l. 20. c. 5. Radicem eius Dieuches contra iocinoris ac lienis, ilium, lumborum et renum vitia ex aqua mulsa dari iubet …   Hofmann J. Lexicon universale

  • bruvage — I. Bruvage, Poculum, Potio. Bruvages mistionnez, Medicata pocula. Bruvage confit de miel, Promulsis, promulsidis. Bruvage de moust et de miel, Melitites, melititis. Une potion et bruvage fait d eauë et de miel, Aqua mulsa, Hydromeli. Un bruvage… …   Thresor de la langue françoyse

  • hipocras — Vin Hipocras, Aromatites. Hipocras d eauë, Aqua mulsa. B …   Thresor de la langue françoyse

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»